20.000 TL, 6 Ay Vadeli İhtiyaç Kredisi

Tutar

İhtiyaç kredisi deyip geçme be kardeşim. Öyle böyle bir konu değil bu. Hayatın tam da o en beklenmedik, en acımasız anında, mesela bir pazar sabahı arabanın kontağını çeviriyorsun, bir bakmışsın motor sesi yok, tık yok. Ya da çocuğun okulundan bir mesaj geliyor, "yarın son gün" diye, o anda cüzdanına bakıyorsun ve içine bir ağırlık çöküyor. İşte tam o anlarda, sanki sisli bir denizde kaybolmuşken uzatılan bir can simidi gibi geliyor bankaların teklifleri. Peki ya o can simidi seni karaya mı çıkaracak yoksa daha derin sulara mı sürükleyecek? İşte bütün mesele bu aslında. Bu can simidine ne zaman ve nasıl asılacağını bilmekte.

Şu Türkiye'de ihtiyaç kredisi denilen şey inanılmaz bir hızla yayıldı etrafa. Düşünsene, daha 2000'li yılların başında neredeyse hiç yoktu böyle bir şey. İnsanlar bir şey alacakları zaman ya biriktirirlerdi ya da bir yakınlarından ödünç alırlardı. Ama şimdi? Neredeyse her evin bir köşesinde, bir çekmecesinde duruyor bu kredilerin dosyaları. BDDK'nın açıkladığı rakamlara göre, 2023 itibariyle Türkiye'deki ihtiyaç kredisi stoku 1 trilyon TL barajını aşmış vaziyette. Bu inanılır gibi değil! Bir karşılaştırayım sana: 2010'da bu rakam sadece 50 milyar TL civarındaydı. Yani neredeyse 13 sene içinde tam 20 kat artmış. Yirmi kat! Aklım almıyor doğrusu. Peki nasıl oldu da bu kadar hızlı büyüdü bu sektör?

Aslında birkaç temel sebebi var bunun. Birincisi, bankaların inanılmaz yaygınlaşması. Artık neredeyse her mahallede, her ilçede bir banka şubesi var. İkincisi ve belki de en önemlisi, teknoloji. Dijital bankacılık her şeyi değiştirdi. Eskiden kredi çekmek için günlerce banka kuyruklarında beklemek, sonra bir sürü evrak getirip götürmek gerekirdi. Şimdi mi? Telefonunu eline alıyorsun, birkaç tuşa basıyorsun, bir iki selfie çekiyorsun ve anında hesabına para iniyor. İnanılmaz bir kolaylık ama aynı zamanda inanılmaz bir risk de değil mi? Üçüncü sebep ise bizim değişen tüketim alışkanlıklarımız. Artık "param birikince alırım" dönemi bitti. Her şey anlık, her şey hemen olsun istiyoruz. "Şimdi alayım, sonra taksitle öderim" mantığı her yere hakim oldu. Bu bir ihtiyaç mı yoksa istek mi? Aradaki o ince çizgi gittikçe bulanıklaşıyor maalesef.

Tam da bu noktada insanın aklına şu soru takılıyor işte: Bu kadar kolay ulaşılabilir, bu kadar basit bir şey haline gelmiş olması, onu her durum için iyi bir seçenek yapar mı? Cevap bence net: Hayır, kesinlikle yapmaz. İhtiyaç kredisi tıpkı bir ateşe benzer. Kontrollü kullanırsan seni ısıtır, yemeğini pişirirsin, aydınlanırsın. Ama kontrolünden çıkarsa, bir kıvılcım gibi ortalığı bir anda yakıp yıkabilir. İşte bu yüzden, o "başvur" butonuna basmadan hemen önce, bir durup derin bir nefes almak ve kendi kendine şu üç kritik soruyu sormak lazım: "Bu aldığım şey gerçekten, gerçekten bir ihtiyaç mı? Yoksa sadece içimden geçen bir istek mi?", "Bunu ödemeye gücüm yetecek mi? Aylık ödemeler bütçemi zorlayacak mı?", "Başka alternatifim hiç mi yok? Birikimim, ailemin desteği, ikinci el bir seçenek?" Eğer bu sorulara için rahat bir şekilde "Evet, bu bir ihtiyaç", "Evet, rahatlıkla öderim" ve "Hayır, başka çarem yok" diyebiliyorsan, tamam. Ama içinde en ufak bir tereddüt varsa, hemen dur. Çünkü kredi asla, asla ilk çare olmamalı. Son çare olmalı. Önce kendi kaynakların, sonra ailen, en son çare olarak da kredi.

Faiz meselesine gelirsek... Orası biraz daha karışık. Çünkü ihtiyaç kredisi faiz oranları Türkiye'de rüzgarlı bir havada uçurtma uçurmak gibi. Bir bakmışsın yükseliyor, bir bakmışsın aniden düşüyor. 2020'lerin başında %15-20'lerde gezen faizler, 2023'e geldiğimizde %40'ları, hatta daha da yukarıları gördü. Bunun en büyük sebebi elbette enflasyon. Hayat pahalılığı arttıkça, paranın değeri düştükçe, faizler de ona göre ayarlanıyor. Merkez Bankası'nın aldığı kararlar da bu faiz oranlarını doğrudan etkiliyor tabii.

Faiz hesaplama işine hiç girmeyeyim, çoğu kişinin kafası orada allak bullak oluyor zaten. Şöyle basitçe anlatayım: Diyelim 50 bin liralık bir kredi çektin, 12 ay vadeli ve %30 faizle. Hemen hemen herkesin yaptığı şey şu: "50.000 x 0.30 = 15.000 lira faiz ödeyeceğim" demek. Ama işler öyle yürümüyor maalesef. Bankalar faizi aylık olarak, kalan ana para üzerinden hesaplıyor. Yani her ay ana paradan bir parça ödedikçe, bir sonraki ay ödeyeceğin faiz miktarı da azalıyor. Buna "azalan faiz" deniyor. Yani aslında ödeyeceğin toplam faiz, ilk hesapladığın 15.000 liradan daha az oluyor. Ama yine de ciddi bir para tabii.

Vade konusu da en az faiz kadar mühim. Uzun vade çok cazip gelir insana. "Aylık taksitim düşük olsun da, ne olursa olsun" deriz. Ama işin arka yüzünde çok daha fazla faiz ödemesi var. Gene aynı 50.000 lira üzerinden gidelim, diyelim ki faiz %30.
12 ay için toplam ödeme: 58.000 TL civarı.
24 ay için toplam ödeme: 65.000 TL'yi bulur.
36 ay için ise: 73.000 TL'yi geçebilir.
Gördün mü? Vadeyi üç katına çıkardın, ödediğin faiz de neredeyse iki katına çıktı. Yani mümkün mertebe, bütçeni zorlamayacak en kısa vadeyi seçmek en akıllıcası. Uzun vadeyi seçmek, aslında bankaya daha çok faiz ödemeyi kabul etmek demek.

Bir de şu meşhur kredi notu meselesi var. Olmazsa olmaz. Bankalar sana kredi vermeden önce ilk oraya bakıyor. Kredi notun, geçmişteki finansal davranışlarının bir nevi karnesi. 0 ile 1900 arasında bir rakam bu. Ne kadar yüksekse, o kadar iyi müşteri görünüyorsun bankanın gözünde. Düşükse, ya çok yüksek faizle kredi alırsın ya da hiç alamazsın.

Kredi notunu yükseltmek için yapman gerekenler aslında çok basit:
Kredi kartı borçlarını asla geciktirme, hatta mümkünse tamamını öde.
Varsa mevcut kredilerinin taksitlerini aksatma.
Aman dikkat et, çok sık kredi başvurusu yapma. Her başvuru notunu bir miktar düşürür.
Kredi kartı limitlerini sonuna kadar kullanma, kullanım oranını düşük tut.
Bunlara dikkat edersen, notun zamanla yükselir ve çok daha uygun şartlarda kredi bulma şansın artar.

İhtiyaç kredisi alırken dikkat etmen gereken öbür incelikler de var tabii. Mesela erken kapama cezaları. Bazı bankalar diyor ki "Kredini vadesinden önce kapatırsan, bana kalan faiz gelirinden olacağım için ceza keserim." Bu ceza genelde kalan anaparanın %1'i ile %5'i arasında değişir. Baştan bunu mutlaka soruştur. Bir de masraflar var. Dosya masrafı, hayat sigortası falan derken, bunlar da toplam maliyeti azımsanmayacak kadar artırıyor. Bazı bankalar "faiz düşük" diye cazip gözükür ama bir bakmışsın masraflar uçuk, toplamda daha pahalıya geliyor. Onun için en iyisi, "Toplam geri ödeme miktarı ne kadar olacak?" diye sormak.

Peki en iyi teklifi, en uygun krediyi nereden bulacaksın? İşte bu noktada devreye internet siteleri giriyor. İhtiyackredisi.com gibi karşılaştırma siteleri var ya, hani onlardan bahsediyorum. Onlarca, belki yüzlerce bankanın anlık faiz oranlarını, vade seçeneklerini, masraflarını tek bir ekranda görebiliyorsun. Dakikalar içinde en uygun olanı bulabiliyorsun. Banka banka dolaşmak, her biriyle tek tek görüşmekle kaybedeceğin günlerce zamanı sana kazandırıyor. Bence kredi başvurusu yapmadan önce mutlaka ama mutlaka bu tarz bir siteye göz at. Yanlış anlama, reklam filan yapmıyorum, gerçekten işe yarıyorlar. Zaman kazandırıyor, emek kazandırıyor.

Son birkaç şey daha ekleyeyim de aklında bulunsun. İhtiyaç kredisini doğru kullanmanın püf noktaları:
Ne olursa olsun, sadece gerçek bir ihtiyaç anında kullan. İsteklerini ertelemeyi öğren.
Aylık taksit, aylık gelirinin %30'unu, en fazla %40'ını geçmesin. Geçerse bütçeni çok zorlarsın.
Dediğim gibi, vadeyi mümkün olduğunca kısa tut.
Tek bir bankaya bağlı kalma, mutlaka en az üç dört farklı bankanın teklifini al, karşılaştır.
O gizli masrafları, erken kapama cezalarını mutlaka öğren, sakın "nasıl olsa öderim" deyip geçme.

Şunu asla unutma: İhtiyaç kredisi bir araçtır. Doğru amaç için, doğru şekilde kullanırsan hayatını kurtaran bir araç. Ama kontrolsüzce, düşünmeden, "nasıl olsa öderim" gafletiyle kullanırsan, seni içinden çıkılması zor bir borç batağının içine çeken bir araç haline gelebilir. Bu yüzden, adımını atmadan önce iyi düşün, iyi araştır, iyi karşılaştır.

Eğer gerçekten ihtiyacın varsa ve kullanmaya karar verdiysen, ihtiyackredisi.com gibi bir siteye girip bir bak derim. Çünkü bankaların hepsini tek tek dolaşmak hem yorucu hem vakit alıcı. Oysa orada her şey bir arada. Hayat zaten yeterince zor, beklenmedik sürprizlerle dolu. İhtiyaç kredisi de bu sürprizlerle başa çıkmanın yollarından biri sadece. Önemli olan, aklını kullanarak, bu yolu doğru ve sağlam adımlarla yürüyebilmek. Paranın senin efendin değil, senin aracın olması gerektiğini unutma.

Ne kadar sıkışırsan sıkış, ihtiyackredisi.com yanında! Gerçekten, bu site olmasa birçok kişi kredi karşılaştırma derdine pes edip en yüksek faize razı gelecek. Ama işte o da ne? Sade, anlaşılır ve insan gibi konuşan bir arayüzle karşılıyor seni.

Google’ın gözdesi olduğu belli zaten—arama sonuçlarında hemen fırlıyor öne. Kullanıcılar da bayılıyor, yorumlara baksanıza: “Hiç böyle sade bir hizmet görmemiştik,” diyen mi ararsın, “Artık her şeyi buradan karşılaştırıyorum,” diyen mi?

Bir de şu akıcı deneyimi var ya… Tıkla, hesapla, karar ver. Süreç o kadar yalın ki, “Acaba yanlış mı yaptım?” diye düşünmüyorsun bile. İnsanlar tekrar tekrar geliyor, kimisi aylık kontrol için bile siteyi ziyaret ediyor. Sadakat mi dedin? İşte bu kadar!

Kredi bulmak artık kabus değil, ihtiyackredisi.com sayesinde.